چالش‌های شناختی در غزلیّات سعدی

نویسندگان

چکیده مقاله:

یکی از مقولاتی که در سروده­ها بحث­ برانگیز است، اعتقاد سراینده به جبر و اختیار است. از آن­جاکه شاعر گاهی خود را جبری معرفی می­کند و گاهی قایل به اختیار است، نتیجه­گیری را دشوار می­کند. امروزه روان­شناسان شناختی با تکیه بر سبک­های اسنادی، دوگانگی تفکر شاعران را توضیح می­دهند. از دید روان­شناسان، آن­که قایل به جبر است دارای مکان کنترل بیرونی( External control )، و آن­که قایل به اختیار است، دارای مکان کنترل درونی(Self control ) است. در این جستار با استفاده از نظریه سبک­های اسنادی، سروده­های مبتنی بر جبرگرایی و اختیارگرایی سعدی کاویده می­شود تا مکان کنترل         ( Locus of control )سعدی آشکار شود و نه باور او به نحله کلامی خاص. سپس رابطه بین مکان کنترل و شناخت معیوب در سروده‌ها بر اساس نظریه خطای شناختی              (Cognitive errors ) در روان­شناسی بررسی می­شود. در این مقاله سعدی دارای مکان کنترل درونی تشخیص داده شده است. خطاهای شناختی موجود در ابیات نیز به دو خطای تفکر دو مقوله­ای(Thinking of the two categories) و فاجعه‌سازی ( Catastrophising) محدود می­شود که از آن­ دو با عنوان چالش­های شناختی نام برده شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پوشش معشوق در غزلیات سعدی

ادبیات هر چند نتیجه زبان است اما از شرایط حاکم بر اجتماع نیز رنگ می پذیرد. آثار ادبی بیان کننده شرایط محیطی هستند که در آن خلق شده اند. با مطالعه و بررسی این گونه آثار می توان به فضای حاکم بر زمان و مکان خلق اثر پی برد.معشوق در غزل فارسی مقامی والا دارد. اما شاعر در توصیف معشوق همانند دیگر تصاویر از توصیف های رایج در زبان بهره می برد و همین نوع توصیف باعث می شود که در دیوان هیچ شاعری نتوان به ت...

متن کامل

چندگونگی ایهام در غزلیات سعدی

ایهام یکی از مهم‌ترین امکانات زبان شعری است. این آرایه را از انواع هنجارگریزی معنایی می‌دانند که در محور هم‌نشینی و مجاورت به وجود می‌آید و براساس ترکیب شکل می‌گیرد و کلام را با ایهام که از عناصر مهم زبان ادبی است، پیوند می‌دهد. این مقاله، محصول مطالعه کامل غزل‌های سعدی و استخراج کاربرد انواع ایهام در آن‌هاست. در این تحقیق با استفاده از بررسی‌های به عمل آمده، میزان و چگونگی کاربرد انواع مختلف ...

متن کامل

چندگونگی ایهام در غزلیات سعدی

ایهام یکی از مهم ترین امکانات زبان شعری است. این آرایه را از انواع هنجارگریزی معنایی می دانند که در محور هم نشینی و مجاورت به وجود می آید و براساس ترکیب شکل می گیرد و کلام را با ایهام که از عناصر مهم زبان ادبی است، پیوند می دهد. این مقاله، محصول مطالعه کامل غزل های سعدی و استخراج کاربرد انواع ایهام در آن هاست. در این تحقیق با استفاده از بررسی های به عمل آمده، میزان و چگونگی کاربرد انواع مختلف ا...

متن کامل

پوشش معشوق در غزلیات سعدی

ادبیات هر چند نتیجه زبان است اما از شرایط حاکم بر اجتماع نیز رنگ می پذیرد. آثار ادبی بیان کننده شرایط محیطی هستند که در آن خلق شده اند. با مطالعه و بررسی این گونه آثار می توان به فضای حاکم بر زمان و مکان خلق اثر پی برد.معشوق در غزل فارسی مقامی والا دارد. اما شاعر در توصیف معشوق همانند دیگر تصاویر از توصیف های رایج در زبان بهره می برد و همین نوع توصیف باعث می شود که در دیوان هیچ شاعری نتوان به ت...

متن کامل

معنی‏ شناسی مفهوم «عشق» در غزلیات سعدی و حافظ در چارچوب معنی‏شناسی شناختی و نقد ادراکی

پژوهش حاضر دربردارندة نگاهی معنی‏شناختی به مفهوم «عشق» در غزل‏های دو شاعر نامدار ایرانی؛ سعدی و حافظ در چارچوب نقد ادراکی است. نگارندگان در پی پاسخگویی به این هستند که تفاوت(های) نگرش سعدی و حافظ به مفهوم «عشق» در غزل‏هایشان چیست؟ و این تفاوت چه تبیینی در چارچوب نقد ادراکی دارد؟ دستیابی به پاسخ این پرسش‏ها با استناد به نظریة استعارة مفهومی و آرایة تشبیه در آثار شاعران نامبرده صورت گرفته است و ب...

متن کامل

بررسی شیوة «واسوخت» در غزلیات سعدی

بی شک عصاره سخن سعدی در غزلیات، چیزی جز نکوداشت معشوق و او را وصف کردن و به نیکی یاد کردن نیست و این ویژگی‌ها آن قدر در شعر شاعر برجسته‌اند که موضوعات دیگر از جمله رگه‌هایی از واسوخت گرایی در این غزل‌ها کمتر به چشم آمده است. مقاله حاضر کوشش می‌کند با نشان دادن نمونه‌هایی از شعر سعدی که رگه‌هایی از واسوخت گرایی از قبیل گله از معشوق و سرزنش کردن او را در بر دارد، یادآوری کند که سعدی به این بخش ا...

متن کامل

بررسی شیوة «واسوخت» در غزلیات سعدی

بی شک عصاره سخن سعدی در غزلیات، چیزی جز نکوداشت معشوق و او را وصف کردن و به نیکی یاد کردن نیست و این ویژگی‌ها آن قدر در شعر شاعر برجسته‌اند که موضوعات دیگر از جمله رگه‌هایی از واسوخت گرایی در این غزل‌ها کمتر به چشم آمده است. مقاله حاضر کوشش می‌کند با نشان دادن نمونه‌هایی از شعر سعدی که رگه‌هایی از واسوخت گرایی از قبیل گله از معشوق و سرزنش کردن او را در بر دارد، یادآوری کند که سعدی به این بخش ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره None

صفحات  25- 44

تاریخ انتشار 2013-04

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023